Każdy z nas musi płacić podatki. Towarzyszą nam już od czasów starożytności, a ich powstanie powiązane jest z kształtowaniem się państwowości. Przez ten czas zmieniała się forma, wysokość i rodzaj podatków.

Czym jest podatek?

Podatek to pełnoprawne, przymusowe, nieodpłatne i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz państwa. Jest ono pobierane przez Skarb Państwa lub inny związek publiczno-prawnych (np. gmina lub powiat). Podatki stanowią główne źródło dochodu państwa i pozwalają na finansowanie jego działalności: wspieranie szkół publicznych, szpitali, służb bezpieczeństwa (m. in. policji i straży pożarnej), budowa infrastruktury i wspieranie najuboższych osób.

Ustawa Podatkowa

Wysokość, formę i kształt podatku w Polsce określa ustawa podatkowa. Dodatkowo, ustawa ta określa też podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, stawkę, skalę podatkową oraz prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów.

Stawki podatkowe są określane ze względu na podmiot i przedmiot opodatkowania oraz sposób pobierania podatku.

Jakie są rodzaje podatków?

Podatki w Polsce możemy podzielić na dwie kategorie: pośrednie i bezpośrednie.

Podatki bezpośrednie

Podatki bezpośrednie są płacone przez podatników ze względu na uzyskiwane przez nich dochody. Zaliczamy do nich:

• podatek dochodowy od osób fizycznych – PIT, nazywany jest też świadczeniem od osób fizycznych. Podatek ten obejmuje każdego obywatela, który uzyskuje w dowolny sposób dochód niepodlegający zwolnieniu z podatku. Do najpopularniejszych źródeł dochodu zaliczamy umowę o pracę/zlecenie/dzieło, emeryturę i rentę. Według ustawy podatkowej, osoby pomiędzy 18 a 26 rokiem życia nie są objęte obowiązkiem opłacenia tego świadczenia.
• podatek dochodowy od osób prawnych – CIT. Podatek ten dotyczy najczęściej spółek i przedsiębiorstw. Wysokość podatku uzależniona jest do dochodów danego podmiotu.
• podatek od nieruchomości – jest to podatek lokalny, czyli organem podatkowym są organy wykonawcze gmin. Podatek od nieruchomości obejmuje grunty, budynki lub ich części oraz budowle i ich części, które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
• podatek od wydobycia kopalin,
• podatek od spadków i darowizn,
• podatek leśny,
• podatek rolny,
• podatek od środków transportowych,
• podatek od czynności cywilnoprawnych,
• podatek od posiadania psów.

Podatki pośrednie

Podatki pośrednie nie są wpłacane bezpośrednio do urzędów skarbowych – zgodnie z ustawą ciężar podatkowy można przenieść na inny podmiot, ale opłacany jest podczas nabywania towarów i usług. Do podatków pośrednich zaliczamy:

• podatek od towarów i usług – VAT. Podatek Vat stanowi 40% wszystkich wpływów w budżecie państwa. Doliczany jest do towarów i usług bez względu na rodzaj obrotu. Obowiązuje 7 stawek VAT: 0%, 4%, 5%, 7%, 8%, 23%.
• podatek akcyzowy został wprowadzony by ograniczyć obrót szkodliwymi, trującymi i niebezpiecznymi substancjami. W Polsce akcyzę nakładamy na alkohol, tytoń, wyroby energetyczne, energię elektryczną, samochody i paliwo. Ten podatek doliczany jest podczas sprzedaży poszczególnych towarów lub usług i trafia bezpośrednio do budżetu państwa.
• podatek od gier.

…………..

Marek Matuszek