Powszechnie wiadome jest, że darowizny od najbliższej rodziny zwolnione są z tzw. podatku od darowizn i spadku. Jednak aby zwolnienie takie przysługiwało, w niektórych przypadkach, należy dopełnić szeregu formalności, które już tak oczywiste i jasne nie są.

Przygotowując tego rodzaju dokumenty warto również wiedzieć jakie kwoty zwolnione są z konieczności uiszczania odpowiedniej opłaty. Jest to bowiem ściśle powiązane ze stopniem pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą o osobą obdarowaną.

Należy pamiętać, że z definicji wszystkie darowizny obwarowane są koniecznością uiszczenia odpowiedniego podatku. Jednak w zależności od grupy podatkowej, kwota od niego uwolniona, jest różna. Jeśli wysokość darowizny nie przekracza poniższych założeń, dla poszczególnych grup, nie ma konieczności opłacania podatku:

Grupa I

• małżonek
• zstępni – syn, córka, wnuki, prawnuki
• wstępni  – matka, ojciec, dziadkowie
•  rodzeństwo
• ojczym
• macocha
• pasierb
• zięć
• synowa
• teściowie

Kwota wolna: 9637 zł

Grupa II

• zstępni rodzeństwa
• rodzeństwo rodziców
• zstępni i małżonkowie pasierbów
• małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków
• małżonkowie rodzeństwa małżonków
• małżonkowie innych zstępnych

Kwota wolna: 7276 zł

Grupa III

• Inne osoby, które nie zaliczają się do poprzednich grup.

Jeśli jednak fakt darowizny występuje więcej niż jeden raz, od tej samej osoby, wówczas sumuje się kwotę wszystkich darowizn czy praw majątkowych, przekazanych na przestrzeni ostatnich 5 lat, poprzedzających rok ostatniego nabycia.

Należy wspomnieć, ze w ramach grupy pierwszej można wyróżnić tzw. grupę 0:

• małżonek
• zstępni – syn, córka, wnuki, prawnuki
• wstępni – np. matka, ojciec, dziadkowie
• pasierb
• rodzeństwo
• ojczym
• macocha

W przypadku tej grupy, wszystkie darowizny, zwolnione są z opodatkowania. Bez względu na ich wartość, a po przekroczeniu kwoty zwolnionej wciąż jest możliwość przyjmowania nieopodatkowanej darowizny. Z zaznaczeniem, że otrzymane od tej grupy dobra (po przekroczeniu wspomnianej kwoty), muszą zostać zgłoszone do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie 6 miesięcy od daty powstania obowiązku.

Fakt niezgłoszenia darowizna skutkuje tym, że zostaje ona opodatkowana na zasadach ogólnych. Co powoduje konieczność złożenia deklaracji podatkowej i zapłaty wymaganego podatku.

Dobrym przykładem jest moment, w którym rodzice kupują dziecku mieszkanie. Obdarowany syn lub córka powinien zgłosić taki fakt do odpowiedniego urzędu skarbowego na formularzu SD­-Z2, z zachowaniem wspomnianego półrocznego terminu. W przeciwnym wypadku darowizna zostanie opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn.

Jeśli obdarowany/a i obdarowujący zapomną o złożeniu stosownych dokumentów, a po latach okaże się, że doszło do darowizny, urząd może nałożyć na wszystkich zainteresowanych również karę za niedotrzymanie obowiązku zgłoszeniowego.

Trzeba również pamiętać, że obdarowujący powinien wykazać źródło pochodzenia pieniędzy na zakup mieszkania. Oznacza to, że jego wykazane dochody powinny być w stanie pokryć wydatek tego rządu. Wykazanie braku pokrycia może wiązać się z dodatkową zapłatą podatku od nieujawnionych dochodów.